ನನ್ನ ಆತ್ಮೀಯರಾದ, ಗುರುಗಳೂ ಆದ ಕುಮಟಾದ ಬಾಳಿಗಾ ಕಾಲೇಜಿನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕೈಂಕರ್ಯವನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಶ್ರೀ ವಿ.ಆರ್. ಜೋಶಿಯವರು ರಚಿಸಿದ ಮಹಾ ಕವಿ ಕಾಲಿದಾಸ ವಿರಚಿತ ಮೇಘದೂತದ ಕನ್ನಡ ಭಾವ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಿ ಪಡಿಸಲು ನನಗೊಂದು ಹೆಮ್ಮೆ.
*********************************************************
||ಪೂರ್ವ ಮೇಘ||
ಯಕ್ಷನೋರ್ವ ಅಲಕ್ಷದಿಂದ ತನ್ನ ಕೆಲಸ ಮರೆಯೆ
ಅಗಲಿದನು ಪ್ರಿಯೆಯ ವರುಷದವಧಿ ಭರ್ತೃ ಶಾಪ ಉರಿಯೆ|
ಭೂಮಿಜೆಯು ಮಿಂದ ನೆರಳಿಂದ ಮಂದವಾಗಿರ್ದ ತಾಣದಲ್ಲಿ
ವಸತಿ ಹೂಡಿದನು ಪುಣ್ಯ ತೀರ್ಥದಾ ರಾಮ ಗಿರ್ಯಂಗಳಲ್ಲಿ||01||
ಕೆಲವು ತಿಂಗಳನು ಕಳೆದನಲ್ಲಿ ಪ್ರಿಯತಮೆಯ ಅಗಲಿ ಆತ
ಅಯ್ಯೋ! ಸೊರಗಿದನು ಕಡಗ ಕಳಚಿ ಬರಿದಾಗೆ ಕೈಯ್ಯ ಸೋತ|
ಆಷಾಢಮಾಸದಾ ಮೊದಲನೆಯ ದಿನ ಗಿರಿಯನಪ್ಪೆ ಮೋಡ
ಕಂಡು ಬಂದಿತೋ ಕೋಟೆ ಒಡೆಯುವಾ ಮದ್ದಾನೆಯಂತೆ ಕಾಡ||02||
ತಾಳ್ಮೆಗೆಡಿಸಿದಾ ಮೋಡ ಕಂಡು ಧನಪತಿಯ ಪುರುಷನಂದು
ಎಂತೊ ಎಂತೋ ಕಣ್ಣೀರ ನುಂಗಿ ಬಹುಕಾಲ ಅಲ್ಲಿ ನಿಂದು|
ಮೋಡ ಕಂಡಾಗ ಸಖಿಯ ಹೃದಯವೂ ಬೇರೆ ಬಗೆವುದೇಕೋ
ಹತ್ತಿರದ ನಲ್ಲೆ ಮತ್ತಿರಲು ದೂರ ಬವಣೆ ಬೇಡ ಸಾಕೋ||03||
ಬಂತು ಶ್ರಾವಣಾ ಬದುಕಬೇಕು ಪ್ರಿಯೆ ಎಂಬ ಇಚ್ಛೆ ಧರಿಸಿ
ತನ್ನ ಅರ್ತಿಯನು ಮೋಡದೊಡನವನಂದೆ ಕಳಿಸ ಬಯಸಿ|
ಅದೆ ಆಗ ಬಿರಿದ ಬೆಟ್ಟಮಲ್ಲಿಗೆಯ ತಾನರ್ಘ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತಾ
ಒಲವು ಉಲಿಯುತಿಹ ಮಾತನಾಡಿ ಸ್ವಾಗತವ ಗೈದನತ್ತ||04||
ಮಂಜು, ಮರುತ, ಉರಿ, ಸಲಿಲದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದ ಮೇಘವೆತ್ತ
ತೀಕ್ಷ್ಣ ಇಂದ್ರಿಯದ ಪ್ರಾಣಿಗಳೆ ಒಯ್ವ ಪ್ರೇಮ ಸಂದೇಶವೆತ್ತ|
ಅರಿಯದಂತೆರವ ಮೋಡದೊಡನಿಂತು ಬೇಡಿಕೊಂಬೆ ನಾನು
ಪ್ರಿಯೆಯನಗಲಿದವರ್ ಜಡ-ಚೇತನದಿ ಭೇದ ಕಾಂಬರೇನು||05||
ವಿಧಿವಶದಿ ನಲ್ಲೆ ಅಗಲಿದ್ದ ನಾನು ಬೇಡಿಕೊಂಬೆ ಮೇಘ
ಪುಷ್ಕರಾದಿ ಜನಮಾನ್ಯ ವಂಶದಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ನೀನಮೋಘಾ|
ಕಾಮರೂಪಿ ನೀ ಇಂದ್ರನಧಿಕಾರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಲ್ಲೆ
ವ್ಯರ್ಥವಲ್ಲ ಸಜ್ಜನರ ಅರ್ಥಿ ಅಧಮ ಸಿದ್ಧಿ ಬಲ್ಲೆ||06||
ದುಃಖಾರ್ತ ಜನಕೆ ರಕ್ಷಕನು ನೀನು ಅಲಕೆಗೋಗು ಮೇಘ
ಧನಪತಿಯ ಶಾಪದಿಂದಗಲಿದ ಪ್ರಿಯೆಗೆ ಮಾತು ತಿಳಿಸೊ ಬೇಗ|
ಉದ್ಯಾನದೊಳಗೆ ಶಿವನ ಶಿರದ ಶಶಿಕಳೆಯಬೆಳಕಿನಿಂದ
ಕಾಂಬ ಅರಮನೆಯ ಯಕ್ಷರಧಿಪನದು ಸಾಗು ಅಂದದಿಂದ||07||
ಪವನ ಪಥವನ್ನು ಬರೆ ನೀನು ಮುಂಗುರುಳ ಮೇಲೆ ಎತ್ತಿ
ಪಥಿಕವನಿತೆಯರು ಬಯಕೆಗೂಡಿ ನೋಡುವರು ಏರ ಹತ್ತಿ|
ನಿನ್ನ ದರ್ಶನದೆ ಯಾರು ತಾನೆ ಇಹರು ಪ್ರಿಯೆಯ ಬಿಟ್ಟು
ಪರರ ಹಂಗಿನಲಿ ದಿನನೂಕುತಿರುವ ನನ್ನಂಥ ಜೀವಿ ಬಿಟ್ಟು||08||
ಸುಶೀಲೆ ಬಾಲೆ ನಿರತಳಲ್ಲಿ ದಿನಗಳನು ಎಣಿಸುವಲ್ಲಿ
ಸಖನೆ ಅತ್ತಿಗೆಯ ಹೋಗಿ ನೋಡು ನಿರ್ವಿಘ್ನ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ|
ಕುಸುಮ ಕೋಮಲವು ನಾರಿ ಹೃದಯವು ವಿರಹದಲ್ಲಿ ಕಳಚಿ-
ಬೀಳದಂತೆ ಮೇಲೆತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುವುದೆ ಕೂಡುವಾಸೆ ಸುರುಚಿ||09||
ಅನುಕೂಲ ಗಾಳಿ ಬೀಸಿ ನಿನ್ನನ್ನು ನೂಕುತಿರಲು ಮುಂದೆ
ಆಪ್ತ ಚಾತಕವು ಎಡಕೆ ಕೂಗುವುದು ಮಧುರ ಧ್ವನಿಯಲಿಂದೆ|
ಬೆದೆಯ ಬಯಸಿ ಬೆಳ್ವಕ್ಕಿ ತೋರಣದ ತೆರದಿ ಬಾನಿನಲ್ಲಿ
ಹಾರಿ ಸುಂದರನೆ..! ನಿನ್ನನನುಸರಿಸಿ ಬಂದಾವು ದಾರಿಯಲ್ಲಿ||10||
*********************************************************
||ಪೂರ್ವ ಮೇಘ||
ಯಕ್ಷನೋರ್ವ ಅಲಕ್ಷದಿಂದ ತನ್ನ ಕೆಲಸ ಮರೆಯೆ
ಅಗಲಿದನು ಪ್ರಿಯೆಯ ವರುಷದವಧಿ ಭರ್ತೃ ಶಾಪ ಉರಿಯೆ|
ಭೂಮಿಜೆಯು ಮಿಂದ ನೆರಳಿಂದ ಮಂದವಾಗಿರ್ದ ತಾಣದಲ್ಲಿ
ವಸತಿ ಹೂಡಿದನು ಪುಣ್ಯ ತೀರ್ಥದಾ ರಾಮ ಗಿರ್ಯಂಗಳಲ್ಲಿ||01||
ಕೆಲವು ತಿಂಗಳನು ಕಳೆದನಲ್ಲಿ ಪ್ರಿಯತಮೆಯ ಅಗಲಿ ಆತ
ಅಯ್ಯೋ! ಸೊರಗಿದನು ಕಡಗ ಕಳಚಿ ಬರಿದಾಗೆ ಕೈಯ್ಯ ಸೋತ|
ಆಷಾಢಮಾಸದಾ ಮೊದಲನೆಯ ದಿನ ಗಿರಿಯನಪ್ಪೆ ಮೋಡ
ಕಂಡು ಬಂದಿತೋ ಕೋಟೆ ಒಡೆಯುವಾ ಮದ್ದಾನೆಯಂತೆ ಕಾಡ||02||
ತಾಳ್ಮೆಗೆಡಿಸಿದಾ ಮೋಡ ಕಂಡು ಧನಪತಿಯ ಪುರುಷನಂದು
ಎಂತೊ ಎಂತೋ ಕಣ್ಣೀರ ನುಂಗಿ ಬಹುಕಾಲ ಅಲ್ಲಿ ನಿಂದು|
ಮೋಡ ಕಂಡಾಗ ಸಖಿಯ ಹೃದಯವೂ ಬೇರೆ ಬಗೆವುದೇಕೋ
ಹತ್ತಿರದ ನಲ್ಲೆ ಮತ್ತಿರಲು ದೂರ ಬವಣೆ ಬೇಡ ಸಾಕೋ||03||
ಬಂತು ಶ್ರಾವಣಾ ಬದುಕಬೇಕು ಪ್ರಿಯೆ ಎಂಬ ಇಚ್ಛೆ ಧರಿಸಿ
ತನ್ನ ಅರ್ತಿಯನು ಮೋಡದೊಡನವನಂದೆ ಕಳಿಸ ಬಯಸಿ|
ಅದೆ ಆಗ ಬಿರಿದ ಬೆಟ್ಟಮಲ್ಲಿಗೆಯ ತಾನರ್ಘ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತಾ
ಒಲವು ಉಲಿಯುತಿಹ ಮಾತನಾಡಿ ಸ್ವಾಗತವ ಗೈದನತ್ತ||04||
ಮಂಜು, ಮರುತ, ಉರಿ, ಸಲಿಲದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದ ಮೇಘವೆತ್ತ
ತೀಕ್ಷ್ಣ ಇಂದ್ರಿಯದ ಪ್ರಾಣಿಗಳೆ ಒಯ್ವ ಪ್ರೇಮ ಸಂದೇಶವೆತ್ತ|
ಅರಿಯದಂತೆರವ ಮೋಡದೊಡನಿಂತು ಬೇಡಿಕೊಂಬೆ ನಾನು
ಪ್ರಿಯೆಯನಗಲಿದವರ್ ಜಡ-ಚೇತನದಿ ಭೇದ ಕಾಂಬರೇನು||05||
ವಿಧಿವಶದಿ ನಲ್ಲೆ ಅಗಲಿದ್ದ ನಾನು ಬೇಡಿಕೊಂಬೆ ಮೇಘ
ಪುಷ್ಕರಾದಿ ಜನಮಾನ್ಯ ವಂಶದಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ನೀನಮೋಘಾ|
ಕಾಮರೂಪಿ ನೀ ಇಂದ್ರನಧಿಕಾರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಲ್ಲೆ
ವ್ಯರ್ಥವಲ್ಲ ಸಜ್ಜನರ ಅರ್ಥಿ ಅಧಮ ಸಿದ್ಧಿ ಬಲ್ಲೆ||06||
ದುಃಖಾರ್ತ ಜನಕೆ ರಕ್ಷಕನು ನೀನು ಅಲಕೆಗೋಗು ಮೇಘ
ಧನಪತಿಯ ಶಾಪದಿಂದಗಲಿದ ಪ್ರಿಯೆಗೆ ಮಾತು ತಿಳಿಸೊ ಬೇಗ|
ಉದ್ಯಾನದೊಳಗೆ ಶಿವನ ಶಿರದ ಶಶಿಕಳೆಯಬೆಳಕಿನಿಂದ
ಕಾಂಬ ಅರಮನೆಯ ಯಕ್ಷರಧಿಪನದು ಸಾಗು ಅಂದದಿಂದ||07||
ಪವನ ಪಥವನ್ನು ಬರೆ ನೀನು ಮುಂಗುರುಳ ಮೇಲೆ ಎತ್ತಿ
ಪಥಿಕವನಿತೆಯರು ಬಯಕೆಗೂಡಿ ನೋಡುವರು ಏರ ಹತ್ತಿ|
ನಿನ್ನ ದರ್ಶನದೆ ಯಾರು ತಾನೆ ಇಹರು ಪ್ರಿಯೆಯ ಬಿಟ್ಟು
ಪರರ ಹಂಗಿನಲಿ ದಿನನೂಕುತಿರುವ ನನ್ನಂಥ ಜೀವಿ ಬಿಟ್ಟು||08||
ಸುಶೀಲೆ ಬಾಲೆ ನಿರತಳಲ್ಲಿ ದಿನಗಳನು ಎಣಿಸುವಲ್ಲಿ
ಸಖನೆ ಅತ್ತಿಗೆಯ ಹೋಗಿ ನೋಡು ನಿರ್ವಿಘ್ನ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ|
ಕುಸುಮ ಕೋಮಲವು ನಾರಿ ಹೃದಯವು ವಿರಹದಲ್ಲಿ ಕಳಚಿ-
ಬೀಳದಂತೆ ಮೇಲೆತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುವುದೆ ಕೂಡುವಾಸೆ ಸುರುಚಿ||09||
ಅನುಕೂಲ ಗಾಳಿ ಬೀಸಿ ನಿನ್ನನ್ನು ನೂಕುತಿರಲು ಮುಂದೆ
ಆಪ್ತ ಚಾತಕವು ಎಡಕೆ ಕೂಗುವುದು ಮಧುರ ಧ್ವನಿಯಲಿಂದೆ|
ಬೆದೆಯ ಬಯಸಿ ಬೆಳ್ವಕ್ಕಿ ತೋರಣದ ತೆರದಿ ಬಾನಿನಲ್ಲಿ
ಹಾರಿ ಸುಂದರನೆ..! ನಿನ್ನನನುಸರಿಸಿ ಬಂದಾವು ದಾರಿಯಲ್ಲಿ||10||
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ